شرایط امنیت سایبری یا آنگونه که ما در کشور بیان میکنیم، فضای تولید و تبادل اطلاعات (افتا) بسیار تغییر کرده است. از زمانی که امنیت سایبری به امنیت شبکههای رایانهای و پسازآن سامانههای بزرگتر مربوط و مرتبط میشد، تاکنون که این امنیت ابعاد بسیار بزرگتر و در سطح ملی یافته؛ زمان زیادی نمیگذرد.
این گذار که هماکنون و در سطح گفتمان جهانی به حرکت از فضای سایبری (Cyber Space) به اکوسیستم سایبری (Cyber Ecosystem) تعبیر میشود، بیانگر بخشی از این تحول است.
این فضا در طی سالهایی که به تکوین و تطور گذرانده و لاجرم افتای کشورمان نیز در عین تأثیرگذاری، متأثر از آن بوده است، دورههای بلوغ متعددی را از سر گذرانده است.
این سیر تحول ما را به آنجا رسانده که هماکنون امنیت فضای سایبری جهانی-کشوری به موضوعی استراتژیک، فراملی-ملی و با مؤلفههای چندگانه و با پیچیدگیهای فراوان تبدیلشده است. موضوعی که دیگر آن را نمیتوان تنها فنی و کارشناسانه دانست و اساساً همه حوزههای انسانی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فنی و فرهنگی را دربر میگیرد.
ولیکن سیر تحولات جدید در جهان فناوری اطلاعات و تنوع و تکثر تهدیدات و موضوعات امنیت سایبری ما را به این امر رهنمون میسازد که لازم است دیدگاهها و به دنبال آن راهبردهای جدیدی را برای پیشگیری از آسیبها و مواجهه با تهدیدات اتخاذ نماییم. دیدگاهی که امنیت افتایی را بهعنوان اجرایی منفرد و نهاده شده در یک سامانه نمیبیند. دیدگاهی که کلنگر است و جمیع ذینفعان و ذینقشان این حوزه را تحت یک فضای مشترک و در تعامل دینامیک با یکدیگر میبیند. این دیدگاه ما را به سمت تعریف یک اکوسیستم سایبری رهنمون میسازد.
به دیگر سخن، مشکلاتی که در زمان اجرای سیاستها رخ میدهد و تصادمات، تداخلات و تعارضاتی که بین بخشها-سیاستها رخ میدهد و باعث بروز ناکارآمدی میگردد، عمدتاً به دلیل فقدان نگاه سیستمی و توجه به دینامیک بین اجزای اکوسیستم بوده است. درنتیجه کشورمان لاجرم به سمت تعریف اکوسیستمی از تمام بازیگران فضای سایبری کشور خواهد رفت. کانون هماهنگی افتا در تلاش است که طی پروژههایی، تمامی اجزا و بازیگران این اکوسیستم را بشناسد.